16 grudnia kopalnia Wujek została otoczona przez siły wojskowo-milicyjne. Do likwidacji strajku wyznaczono 1471 funkcjonariuszy formacji milicyjnych oraz 760 żołnierzy, którzy dysponowali 22 czołgami i 44 bojowymi wozami piechoty. O godzinie 11.00 siły milicyjne przy użyciu armatek wodnych, granatów łzawiących oraz pałek zaczęły rozpędzać przed kopalnią ludzi wspierających strajkujących górników. Pierwsze uderzenie nastąpiło od strony bramy kolejowej oraz przez magazyn farb i lakierów, gdzie wyłom w murze budynku zrobiono z użyciem czołgu. Atak ten nie przyniósł jednak rezultatów oczekiwanych przez siły pacyfikacyjne. Górnicy skutecznie stawiali opór, obrzucając atakujących śrubami, nakrętkami, kamieniami oraz odrzucając ładunki z gazem. Wtedy dokonano wyłomu w bramie głównej – na teren kopalni wjechał kolejny czołg. Po rozbiciu bramy skierował się w stronę placu przed kotłownią. Za nim wkroczyły oddziały ZOMO oraz pluton specjalny ZOMO, uzbrojony w pistolety maszynowe PM 63 Rak z ostrą amunicją. Funkcjonariusze plutonu specjalnego z rampy magazynu odzieżowego, oddalonego o co najmniej 18 metrów od górników, zaczęli strzelać pojedynczo i seriami. W wyniku strzałów zginęło 9 osób, a 23 zostały ranne (postrzelone).
Śmierć ponieśli: Jan Stawisiński, Joachim Józef Gnida, Józef Czekalski, Józef Krzysztof Giza, Ryszard Józef Gzik, Bogusław Kopczak, Andrzej Pełka, Zbigniew Wilk, Zenon Zając
Strajk przerwano. Przedstawiciele górników spotkali się z Maciejem Zarembą, dyrektorem kopalni, i wojskowymi. Zapewniono ich, że wszyscy górnicy będą mogli bezpiecznie opuścić zakład pracy i wrócić do domów
Upamiętnienie
Wszyscy górnicy, którzy zginęli w wyniku pacyfikacji strajku w kopalni Wujek w 1981 r., 29 sierpnia 1990 r. zostali pośmiertnie odznaczeni przez prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a 7 grudnia 1992 r. przez prezydenta RP Lecha Wałęsę – Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2001 r. górnikom przyznano Honorową Odznakę Miasta Katowice. W 2015 r. pośmiertnie otrzymali także Krzyż Wolności i Solidarności. Ponadto w dziesiątą rocznicę stanu wojennego w 1991 r. przy ul. Wincentego Pola w Katowicach odsłonięto Pomnik Poległych Górników KWK „Wujek”.
Oprócz tego imię Józefa Krzysztofa Gizy od 18 grudnia 1991 r. nosi jedna z ulic w Tarnogrodzie. Postawę Ryszarda Gzika uhonorowano Srebrnym Medalem Solidarności, Jubileuszowym Pierścieniem 30 lat Wolności oraz Jubileuszowym Znaczkiem „Solidarności” z okazji 25-lecia powstania związku. W 2003 r. na wniosek Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym – Oddział Koszalin, Rada Miejska w Koszalinie nadała Janowi Stawisińskiemu tytuł Honorowego Obywatela Koszalina. Imię Zenona Zająca nosi zaś skwer w Rostarzewie (od 2011 r.).
foto i materiał merytoryczny:
